انتقال مرکز دامپزشکی پارسیان به اردستان
مرکز دامپزشکی پارسیان - با مسئولیت دکتر محسن صالحی
مرکز دامپزشکی پارسیان - با مسئولیت دکتر محسن صالحی
پیک بهداشتی شماره 12 - اختصاصی مرکز دامپزشکی پارسیان زواره
Aspergilosis در جوجه هاي گوشتي
جنس aspergillus شامل تعداد زيادي قارچ مي باشد كه عامل ايجاد aspergillosis مي باشند. يكي از آنها كه بيشتر شيوع دارد aspergillus fumigatus است. در موارد حاد شيوع بيماري در جوجه هاي جوان مي تواند باعث واگيري و تلفات زيادي شود. Aspergillus fumigatus Fresenius بيماريزاترين سويه در اين گروه است. استنشاق تعداد قابل توجهي هاگ، در شرايط آلودگي شديد هچر و يا بستر و غذا ، باعث بيماري مي شود.
در يك تحقيق انجام شده در يك فارم 5 سالني در يك سالن بستر باضايعات كاغذ پوشيده شد و در 4 سالن ديگر با پوشال چوب، پس از تخليه جوجه ها در تاريخ 7/2/2008 ، در سه روزگي در سالن 1(بستر كاغذ) افزايش قابل توجهي در ميزان مرگ و مير مشاهده شد. از نظر علائم كلينيكي داراي gasping، كز و كسل ، تنفس شكمي سريع و تنفس با دهان باز بود.
پاتولوژي: ندولهاي سفيد و زرد سر سوزني، در ريه جوجه هاي 3 روزه مشاهده شد.
در سالن جوجه ها دپرس و زير brooderها تجمع يافته و قادر به حركت ، خوردن و آشاميدن نبودند.
در 3 روزگي وضعيت جوجه هاي تلف شده به طور تيپيك به سمت lateral بود، ندولهاي كوچك زرد در ريه مشاهده شد،قارچ باعث mycotic pneumonia و ادم ريوي همراه ندولهاي كوچك نيز مي شود. ندولهاي متعددي نيز در كيسه هاي هوايي مشاهده شد.
آزمايشگاه :
در آزمايشگاه aspergillus fumigatus از ارگانهاي متعدد شامل ريه ، كيسه هاي هوايي، كبد و مغز جدا شد، همچنين اين قارچ از نمونه هاي بستر نيز جدا شد.
در رنگ آميزي هماتوكسيلين+ائوزين، mycelia septated در ريه هاي درگير ديده شد.
بلافاصله پس از مشاهده اولين علائم مشكوك، بستر توسط رول كاغذ و تراشه چوب پوشانيده شد. روز بعد در 4 روزگي، جوجه ها شروع به خوراك كردند ولي هنوز تلفات بالا بود.ضايعات پاتولوژيك بسيار واضح بود. علائم نورولوژيك در بعضي جوجه هاي 5-6 روزه ديده شد. به موازات كاهش مرگ و مير،ناهماهنگي در رشد گله مشاهده ميشد. جوجه هاي آلوده از رشد باز مانده، و uniformity گله را تحت تأثير قرار مي دهند. در 11 روزگي، آسيت در 10% جوجه ها ي معدوم شده مشاهده شد. در 13 روزگي، جمعيت سالن 1 شديداً كاهش يافته بود.
ضايعات بوجود آمده در ريه عامل ايجاد آسيت در جوجه هاي مبتلا است. اين ضايعات در سنين اوليه ناشي از آسيب شديد ناشي از aspergillus fumigatus مي باشد.
نتيجه:
1- عفونت قارچي تنفسي عامل تلفات شديد جوجه هاي جوان است.
2- آناليز اپيدميولوژيك و يافته هاي آزمايشگاهي نشان مي دهد كه بستر(ضايعات كاغذ) منبع ابتلا به aspergillosis مي باشند.
3- پس از پيشگيري از تماس جوجه ها با بستر آلوده، بهبودي كيلينيكي مشاهده شد.
4- ضايعات شديد پاتولوژيك،در سن جواني، برگشت ناپذير بوده و ناچار به حذف جوجه هاي درگير هستيم.
5- وضعيت مشابهي در مورد پولتها نيز روي بستر مشابه گزارش شده است.
مركز دامپزشكي زواره- دكتر محسن صالحي

به طور معمول اكثر پرورش دهندگان مرغ گوشتي از سيستم نوردهي مدوام استفاده ميكنند. در اين روش از برنامه نوردهي طولاني مدت (23 ساعت روشنايي) و يك دوره كوتاه (1 ساعت خاموشي) استفاده ميشود. 1 ساعت خاموشي باعث عادت كردن جوجهها به تاريكي شده و از وحشت آنها در موقع قطع برق و نتيجتاً از تجمع و خفگي پيشگيري مينمايد. در سالنهاي باز 1 ساعت خاموشي در ابتداي شب (همزمان با تاريكي هوا و هنگام غروب) اعمال شود.
1) در فضايي كه در روزهاي اول در اختيار جوجهها قرار داده ميشود شدت نور و يكنواختي پراكندگي آن خيلي مهم ميباشد تا جوجهها به راحتي بتوانند دان و آب را پيدا كنند. لذا حداقل شدت نور 60 لوكس پيشنهاد ميشود كه پس از 7 روز بتدريج شدت نور كاهش داده شده و بطوريكه تا سن 14 روزگي به 20 لوكس برسد و اين شدت نور تا پايان 21 روزگي حفظ شود و از سن 22 روزگي به بعد 10-7 لوكس شدت نور داده شود. اين كاهش شدت نور بايد تا حدي باشد كه پرنده در آن راحت و آرام باشند بدون اينكه مشكلي در دستيابي به آب و دان داشته باشند.
2) براي جوجههاي گوشتي توليد شده از گلههاي مادر جوان شدت روشنايي حدود 25- 20% افزايش يابد.
3) شدت نور يكنواخت در كل سالن باعث بالا رفتن يكنواختي و بهبود ضريب تبديل غذايي ميگردد تميز كردن لامپ و تعويض لامپهاي سوخته بطور منظم از ايجاد نقاط تاريك و روشن در سالن جلوگيري مينمايد.
اجراي اين روش كه شامل روشنايي وخاموشي منظم ميباشد منجر به بهبود وضعيت پا و كاهش افت لاشه ميگردد. همچنين جوجهها كه ميزان دان سهميه خود را در مدت كوتاه مصرف مينمايند فرصت طولانيتر براي هضم و جذب خواهند داشت. (دوره خاموشي) در نتيجه ضريب تبديل دان بهبود پيدا مينمايد. البته قبل از به كارگيري اين روش بايد از توان سيستمهاي مديريت مناسب مثل تغذيه، ظرفيت آبخوري، دانخوري، تهويه و... مطمئن باشيم تا عملكرد مناسب بدست آيد.
|
سن |
روشنائي (ساعت) |
خاموشي (ساعت) |
روشنائي (ساعت) |
خاموشي (ساعت) |
روشنائي (ساعت) |
خاموشي (ساعت) |
روشنائي (ساعت) |
خاموشي (ساعت) |
|
6-0 روزگي |
23 |
1 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
35-7 روزگي |
5 |
1 |
5 |
1 |
5 |
1 |
5 |
1 |
|
36 روزگي به بعد |
23 |
1 |
- |
- |
- |
- |
- |
*- برنامه نوردهي متناوب ديگري نيز وجود دارد كه تاثيرات زيادي در كاهش استرس گرمايي در پرورش مرغ گوشتي خواهد داشت. چون كنترل فعاليت بيش از حد پرندهها به وسليه تغيرات منظم روشنايي و خاموشي سالن به كاهش حرارت توليدي بين گله كمك مينمايد.
|
سن |
طول مدت روشنايي |
طول مدت تاريكي |
|
6-0 روزگي |
24 ساعت |
- |
|
21-7 روزگي |
23 ساعت |
1 ساعت |
|
22 روزگي به بعد |
2 ساعت |
2 ساعت |
|
|
1 ساعت |
3 ساعت |
*- برنامه نوردهي ديگري را نيز ميتوان در سالنهاي باز و بسته به كار برد. همانطوري كه قبلاًٌ اشاره شد سطوح آبخوري و دانخوري به ازاي هر پرتده را بايد افزايش داد تا در دوره روشنايي پرنده قادر به دريافت آب ودان باشد. ضمناً استفاده از ديمر جهت كنترل شدت نور و وانمود كردن طلوع و غروب مصنوعي در سالن مفيد خواهد بود. غروب پرنده را متوجه مينمايد كه دوره خاموشي نزديك و طلوع نيز جهت جلوگيري از هجوم گله به طرف آبخوري و دان خوري موثر است.
|
سن |
طول روشنايي (ساعت) |
طول تاريكي (ساعت) |
|
6-0 روزگي |
23 |
1 |
|
21-7 روزگي |
16 |
8 |
|
28-22 روزگي |
18 |
6 |
|
29 روزگي به بعد |
23 |
1 |
*- برنامه نوردهي ديگر در شرايطي كه كنترل نور سالن امكان پذير باشد و شرايط محلي اجازه بدهد قابل اجرا ميباشد:
|
سن گله (روز) |
شدت نور (لوكس) |
شدت نور (فوت كندل) |
مدت نوردهي ساعتهاي روشنايي/ خاموشي |
|
7-0 |
40-30 |
0/4-0/3 |
23 / 1 |
|
28-8 |
15-10 |
5/1-0/1 |
20 / 4 |
|
كشتار-29 |
5-3 |
5/0-3/0 |
23 / 1 |
با مرکز دامپزشکی پارسیان زواره همراه باشید
مرکز دامپزشکی پارسیان زواره - تأسیس 1389 در خدمت صنعت دام و طیور کشور.
پیک بهداشتی الکترونیکی پارسیان - شماره پنجم.
آب و آبخوري
آب در تغذيه روزانه طيور جنبه حياتي دارد به طوري كه محروميت از آب جوجهها را به مراتب سريعتر از محروميت از ساير مواد غذايي از پا در ميآورد. آب بخشي مهمي از تغذيه جوجهها ميباشد. چون 75- 70% وزن بدن جوجهها از آب تشكيل شده است.
1) مرغهاي گوشتي به ازاي هر كيلوگرم افزايش وزن به حدود 4 ليتر آب نياز دارند كه حدود 75% آن از طريق آبخوريها و آشاميدني آب و بقيه از مصرف دان تامين ميگردد پس بايد نسبت به آب مورد نياز گله دقت كافي شود و به وضعيت آب (و آبخوريها) از نظر كميت و كيفيت دقت داشته باشيم.
2) آب مصرفي گله بايد از لحاظ نمكهاي كلسيم (سختي آب) و ميزان نمك، مس، آهن، منگنز، منيزم، سولفات، نيترات و... و از لحاظ آلودگي باكتريائي در هر گله (قبل از جوجه ريزي و در زمان آمادهسازي ) آزمايش گردد.
3) در صورت آلوده بودن آب مرغداري، لازم است از ماده مناسب جهت ضدعفوني آب استفاده شود. ميتوان از كلر به نسبت ppm 5-3 (هر هزار ليتر مقدار 5-3 گرم كلر) يا از مواد ضدعفوني مناسب در بازار استفاده گردد. كلر يا ماده ضدعفوني مورد نياز را در مقدار حدود 10 ليتر آب حل و مخلوط نموده و سپس به آب مورد نظر اضاغه گردد و خوب بهم زده و حل شود و بعد از 30-20 دقيقه در اختيار گله قرار گيرد.
4) 2-1 روز قبل از واكسيناسيون آشاميدني و در روز واكسن و يك روز پس از آن از ضدعفوني و كلرينه كردن آب حتماً خودداري گردد.
5) براي 2 هفته اول به ازاي هر 50-45 قطعه جوجه يك عدد آب خوري كفي (كله قندي) در نظر گرفته شود و از هفته سوم به بعد براي هر 80-70 قطعه يك عدد آبخوري آويز در نظر گرفته شود. از سن 3-2 روزگي به تدريج آبخوري آويز را ميتوان استفاده نمود كاملاً روي بستر قرار داد و تا سن حدود 12-10 روزگي به صورت دستي آب توزيع شود و از سن 7-6 آب خوري كفي (كله قندي) مخصوص سنين اوليه را به تدريج جمعآوري نمود.
- آبخوري ناوداني 2 سانتي متر به ازاي هر پرنده
- آبخوري آويز 14-12 عدد آبخوري به ازاي هر 1000 پرنده
- آبخوري پستانكي (نيپل) 12-8 پرنده به ازاي هر آبخوري نيپل

6) ارتفاع آبخوري بايد روزانه كنترل و تنظيم گردد. تا سن دو هفتگي لبه بالاي آبخوريهاي آويز اتوماتيك هم سطح پشت جوجهها باشد و از سن 17-15 روزگي به بعد كف آبخوري (سطح زيرين آبخوري) هم سطح پشت پرندهها تنظيم كنيد. اين عمل آلودگي آب به مدفوع بستر را به حداقل ميرساند از ريزش آب و حفظ كيفيت بستر نيز كمك ميكند.
7) در دو هفته اول در روز حداقل 4 نوبت و در شب حداقل 3 نوبت بايستي آبخوريها را تميز نمود تا هميشه آب تازه و تميز در اختيار جوجهها باشد. آبخوريها بايد به طور مرتب شستشو و ضدعفوني گردند فقط در زمان واكسيناسيون آشاميدني دو روز قبل و يك روز پس از واكسيناسيون آشاميدني از ضدعفوني آبخوريها بايد خودداري شود.
8) در سنين پايين، بهتر است از آبخوريهاي كله قندي (آبخوري كفي) استفاده نموده و آبخوريها را روي كارتن قرار داد كه بايستي ابتدا يك مقوا (كارتن كفي) روي بستر قرار داده و سپس آبخوريها روي آن قرار داده شود و كارتن (مقوا) را هر روز عوض نمود. با اين كار اولاً پوشال و بستر داخل آبخوريها ريخته نميشود و طعم آب تغيير نميكند و كثيف شدن آبخوريها كمتر ميشود ثانياً از خيس شدن بستر نيز جلوگيري ميشود.
9) بستر زير آبخوريها بايد همواره باشد تا تمامي جوجهها به طور يكنواخت و يكسان به آب دسترسي داشته باشند و از ريزش آب جلوگيري شود توصيه ميشود ميزان مصرف آب سالن (سالنها) به صورت روزانه و دقيق ركورد گيري و ثبت شود زيرا افزايش يا كاهش ناگهاني در مصرف آب و يا انحراف از نسبت به دان (8/1:1- 6/1:1)، علامت اوليه استرس بيماري و يا تغيير كيفيت دان ميباشد

|
سن به هفته |
آب مصرفي/روز/سيسي |
سن به هفته |
آب مصرفي/پرنده/روز/سيسي |
|
اول |
60-50 |
پنجم |
260-240 |
|
دوم |
110-90 |
ششم |
310-280 |
|
سوم |
170-140 |
هفتم |
350-310 |
|
چهارم |
220-200 |
هشتم |
370-320 |
ميزان نياز به آب به ازاي هر يك درجه بالاتر از 21 درجه سانتي گراد حدود 5/6% افزايش مييابد.
10) استفاده از آب خيلي گرم با خيلي سرد باعث مصرف آب كمتر توسط جوجهها خواهد شد و در نتيجه رشد گله كاهش مييابد. در تابستان بايد آب نسبتاً خنك و در زمستان آب نسبتاً ولرم در اختيار جوجهها قرار بگيرد.
11) آب تهيه شده براي گله بسته به منبع، ممكن است حاوي مقادير بيش از حد مواد معدني مختلف و يا آلودگي باكتريايي يا اسيديته (PH) كمتر از حد نرمال، ... باشد.
بطور كلي آب آشاميدني مورد مصرف انساني براي مرغ گوشتي نيز مناسب است و آب استحصالي از چاه كم عمق و سطحي، منابع رو باز با كيفيت نامطلوب و.... ميتوانند براي گله مشكل ساز باشند.
جدول زير سطح مواد معدني، مواد آلي و باكتري مجاز و (PH) مناسب آب مصرفي طيور را نشان مي دهد.
استاندارد آب مورد استفاده طيور:
|
تركيبات |
حداكثر سطح قابل قبول |
تركيبات |
حداكثر قابل قبول |
|
كلي فرم |
صفر ميلي گرم در ليتر |
مس |
05/0- 002/ 0 ميلي گرم در ليتر |
|
سختي كل |
180 - |
سديم |
50 ميلي گرم در ليتر |
|
PH |
5/7-5/6 - |
روي |
5/1- صفر ميلي گرم در ليتر |
|
نيترات |
45-25 ميلي گرم در ليتر |
فلوئور |
06/0 ميلي گرم در ليتر |
|
نيتريت |
4 ميلي گرم در ليتر |
جيوه |
002/0 ميلي گرم در ليتر |
|
كلريد |
200 ميلي گرم در ليتر |
سرب |
05/0- صفر ميلي گرم در ليتر |
|
سولفات |
200 ميلي گرم در ليتر |
كلسيم |
75 ميلي گرم در ليتر |
|
منگنز |
5/0-1/0 ميلي گرم در ليتر |
منيزيم |
50-30 ميلي گرم در ليتر |
|
آهن |
1-3/0 ميلي گرم در ليتر |
|
|
12) استفاده از آب با نمكهاي معدني زياد باعث كاهش مصرف آب در گله شده و در نتيجه رشد گله محدود خواهد شد.
13) اگر (PH) آب مورد استفاده كمتر از 6 باشد بر هضم و خورندگي تجهيزات آبخوري تاثير گذاشته و اين مسئله با دارو و واكسن مورد استفاده ناسازگار ميباشد.
14) مس اضافي در آب طيور، باعث تلخ شدن مزه آب و صدمه به كبد پرنده ميگردد.
15) مقادير بيش از حد سولفاتها، موجب شل شدن مدفوع ميشود. اگر ميزان سديم و منيزيم بيش از 50 ميلي گرم در ليتر باشد اين اثر تشديد خواهد شد. بالا بودن بار باكتريائي آب آشاميدني جوجهها، بروز مشكلات پا و به ويژه نكروز سر استخوان ران و عفونتهاي استا فيلو كوك اورئوس را افزايش خواهد داد و آلودگي باكتريائي آب همچنين اغلب به دليل سپتي سمي، افت كيفيت لاشه در كشتارگاه را بالا ميبرد.
مرکز دامپزشکی پارسیان زواره در خدمت صنعت دام و طیور
مرکز توزیع واکسنهای دام و طیور با بهره مندی از مدرنترین تجهیزات نگهداری واکسن در شرایط استاندارد.
پیک بهداشتی الکترونیکی شماره 3 - اختصاصی مرکز دامپزشکی پارسیان
*-وزن كشي
1) داشتن ميانگين وزني بطور هفتگي ضروري بوده و ثبت آمار مربوط به ميانگين وزن بيشترين ارزش را در ارزيابي وزن نهايي و در نتيجه تعيين زمان مناسب كشتار خواهد داشت تا از بازاريابي خوبي نيز برخوردار باشد. آگاهي از تغييرات وزن بدن براي ارزيابي و نشان دادن تاثيرات برنامههاي تغذيهاي نيز ضروري ميباشد.

2) پس از ورد جوجهها و قبل از اينكه جوجهها در سالن پخش شوند از تعداد 5-3% جوجهها وزنكشي به عمل آيد و در پايان هر هفته نيز حداقل 5-3% گله وزنكشي و ميانگين وزن محاسبه شود. انتخاب نمونهها به صورت تصادفي و در 3 نقطه سالن (به صورت مثلثي و در مكانهاي مشخص شده) و هميشه در يك زمان ثابت وزن كشي گردد.
*- ثبت آمار و اطلاعات
يكي از اقدامات بسيار مهم ثبت آمار و ارقام در كليه مراحل پرورش ميباشد و در واقع آمار و ارقام ميتواند معرف و مشخص كننده وضعيت پرورش گله در هر دوره باشد. در مرغداري بدون داشتن آمار صحيح و تنظيم گزارش روزانه و... كسب موفقيت مشكل خواهد شد. لذا ركوردگيري صحيح در طي مراحل پرورش براي بررسي تاثير به كارگيري تكنيكهاي مديريتي، تغذيهاي ضروري است و تجزيه و تفسير اطلاعات توليدي از ضروريترين اقدامات براي ارتقاء و بهبود سطح عملكرد و نشان دهنده درجه بهداشت و وضعيت بيماريها در آن فارم ميباشد. نگهداري اين اطلاعات و آمار اين امكان را به ما ميدهد كه از تجربيات گذشته در حد ممكن استفاده نماييم.

بطور كلي اطلاعات مربوطه به هر گله گوشتي ميتواند شامل موارد زير باشد:
1- تاريخ و تعداد جوجهريزي
2- كيفيت جوجه (وزن، هماهنگي، تعداد تلفات در زمان حمل و نقل، سن گله مولد...)
3- مرگ و مير و حذفي (روزانه، هفتگي، مجموع آنها به تعداد و درصد)
4- برنامه واكسيناسيون و داروها (تاريخ، روش واكسيناسيون، نوع و شماره بچ و تاريخ انقضا...)
5- برنامه دان و مصرف دان (روزانه، هفتگي، مجموع)
6- برنامه روشنايي
7- وزن كشي (ميانگين وزن و سرعت و روند رشد)
8- مصرف آب
9- دما و رطوبت
10- هزينهها
11- درآمدها
12- ...
كليه اين اطلاعات بايستي دقيقاً ثبت شده و در پايان هر دوره مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد.
براي هرگله باید يك شاخص توليد Production Number يا عدد توليد محاسبه نمود.
عدد توليد (شاخص توليد يا p.N): نشان دهنده عملكرد پرورش مرغ گوشتي در يك دوره ميباشد و از فرمول زير بدست ميآيد.
|
درصد ماندگاري * ميانگين وزن به كيلوگرم ضريب تبديل غذايي* ميانگين سن به روز |
|
= شاخص توليد
|
|
100* |
هر چقدر شاخص توليد (P.N) بزرگتر باشد نشان دهنده عملكرد بهتر گله ميباشد. ميتوان عملكرد گله را با استاندارد سويه (نژاد) مربوطه نسبت به درصد گرفته شده مورد مقايسه و ارزيابي قرار داد.
..... ادامه دارد . مرکز علمی - خدماتی دامپزشکی پارسیان- دکتر صالحی